ΝΕΩΤΕΡΗ
ΕΠΟΧΗ
1897
μέχρι σήμερα
ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΗΣ ΓΟΥΝΙΤΣΑΣ ΣΤΟΝ ΤΥΠΟ
Μετά
το 1821 άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες ελληνικές εφημερίδες και μετά την
απελευθέρωση της Θεσσαλίας και οι πρώτες θεσσαλικές εφημερίδες. Την 1η
Αυγούστου 1821 εκδόθηκε η πρώτη επίσημη ελληνική εφημερίδα
«ΣΑΛΠΙΓΞ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ»
στην απελευθερωμένη Καλαμάτα, ενώ αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας
εκδόθηκε στη Λάρισα και η πρώτη θεσσαλική εφημερίδα
«ΑΣΤΗΡ
της ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ».
Αναδημοσιεύουμε από τον τόμο 55 σελ. 82 του
«Θεσσαλικού Ημερολογίου»:
Παρακάτω αναφέρονται κατά χρονολογική σειρά μερικές από τις αναφορές της
Γούνιτσας, τις οποίες βρήκαμε σε αρχεία του ελληνικού τύπου.
Έτος 1898
Στις 17 Ιουνίου 1898 η εφημερίδα "Σκριπ" δημοσιεύει ότι
στο χωριό Γούνιτσα "ανεφάνησαν 2 κρούσματα ευλογιάς".
Έτος 1900
Απόσπασμα από συζήτηση στη
βουλή, από δημοσίευση της εφημερίδας "Σκριπ" την 1 Φεβρουαρίου 1900.
Έτος 1900
Σύλληψη Τούρκου στρατιώτη από άνδρες του ελληνικού
μεθοριακού σταθμού Λόντζα (Λούντζια), ο οποίος έκανε λαθρεμπόριο ζάχαρις στο
χωριό Γούνιτσα. Εφημερίδα "Σκριπ" 1 Μαρτίου 1900.
Έτος 1900
Τούρκοι στρατιώτες από τον σταθμό Γουνίτσης (από το
Πάτωμα) εισέβαλαν και άρπαξαν ολόκληρο ποίμνιο και το μετέφεραν στο
οθωμανικό έδαφος. Κατόπιν συνεννοήσεως του σταθμάρχη του τουρκικού σταθμού
με τον σταθμάρχη του απέναντι ελληνικού σταθμού (Λούντζια), αποδόθηκε το
ποίμνιο στον κάτοχό του. Εφημερίδα "Σκριπ" 15 Μαρτίου 1900.
Έτος 1900
Απολύεται ο δημοδιδάσκαλος του χωριού Φ. Αδαμόπουλος.
Εφημερίδα "Εμπρός" 30 Νοεμβρίου 1900.
Έτος 1901
Αρχίζει η κατασκευή της τούρκικης
γέφυρας, στην δυτική είσοδο των Στενών του Καλαμακίου και η εφημερίδα Σάλπιγξ
της Λάρισας στις 11 Φεβρουαρίου 1901 δημοσιεύει το παρακάτω άρθρο:
Σε μία άλλη εφημερίδα, την "Αστραπή" των Αθηνών,
δημοσιεύτηκε η δημοπρασία για την κατασκευή της γέφυρας, και την
αναδημοσίευσε η εφημερίδα "Αναγέννηση" των Τρικάλων, με το παρακάτω κείμενο.
ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ
«Υπό τον
ανωτέρω τίτλον δημοσιεύει η εν Αθήναις εκδιδομένη συνάδελφος "Αστραπή"
τηλεγράφημα καθ' ο η Τουρκική κυβέρνησις απεφάσισε την κατασκευήν γεφύρας
επί του ποταμού Πηνειού εις θέσιν Ρεβένιον, παρά το χωρίον Γούνιτσα, ήτις
γέφυρα κρίνεται και είναι σπουδαιοτάτη υπό έποψιν στρατιωτικήν. Εξετέθη
μαλιστα το έργον εις δημοπρασίαν αντί εξ χιλιάδων λιρών, εις την κατασκευήν
δ΄αυτού θα επιβλέπει ο υποστράτηγος Σεϊφουλάχ Πασάς».
Μετά τους βαλκανικούς πολέμους και τον ερχομό του Ελληνικού κράτους, η
γέφυρα επειδή δεν εξυπηρετούσε κανένα στρατηγικό ρόλο, αποφασίζεται να
ξηλωθεί ο σιδερένιος σκελετός για να χρησιμοποιηθεί σε νέες υπό κατασκευή
γέφυρες, όπως αυτή του Μουργκανίου και του Κουτσόχειρου.
Η
γέφυρα σε πρόσφατες φωτογραφίες
Έτος 1901
Ανέγερση μεθοριακών σταθμών. Εφημερίδα "Εμπρός" 9
Μαΐου 1901.
Έτος 1901
Στις 30 Σεπτεμβρίου 1901 η εφημερίδα Σάλπιγξ αναφέρει ζωοκλοπές
στη Γούνιτσα. και στο Τσαταλάρ (Πλατανούλια)
Έτος 1902
Τοποθέτηση υδρομέτρων. Εφημερίδα "Σκριπ" 2 Ιουλίου 1902.
Έτος 1903
Στις 12 Ιανουαρίου 1903 η εφημερίδα Σάλπιγξ αναφέρει απαγωγή
μιας νεαρής κοπέλας στην Γούνιτσα.
Έτος 1903
Στις 9 Μαρτίου 1903. Μία χαρακτηριστική διαφήμιση της εποχής.
Έτος 1904
Στις 24 Αυγούστου 1903 αναφέρονται και πάλι ζωοκλοπές στην
Γούνιτσα από την εφημερίδα Σάλπιγξ.
Έτος 1904
Στις 25 Απριλίου 1904 η εφημερίδα Σάλπιγξ, αναφέρει ότι στη Λάρισα
πραγματοποιήθηκε γεωργικό συλλαλητήριο, στο οποίο ομιλητής ήταν ο Ευστάθιος
Ιατρίδης σαν πρόεδρος του Θεσσαλικού Γεωργικού Συνδέσμου ο οποίος διοργάνωσε και το
συλλαλητήριο.
Έτος 1904
Την ίδια μέρα με την δημοσίευση του
συλλαλητηρίου, 25 Απριλίου 1904,
η εφημερίδα Σάλπιγξ, δημοσιεύει και την κατανομή των σπόρων του Δήμου Λάρισας,
στον οποίο ανήκει και η Γούνιτσα, για το καλλιεργητικό έτος 1903-1904
Έτος 1905
Η Γούνιτσα σε συζήτηση μεταξύ κυβερνητικών και βασιλικών.
Εφημερίδα "Σκριπ" 16 Μαρτίου 1905.
Έτος 1905
Από τα πρακτικά της συνεδριάσεως
του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρισας στις 4 Νοεμβρίου 1905:
"...θ'..Τα έξοδα τα αφορώντα τα γραμματοσχολεία του
Δήμου ως αναγράφονται ταύτα εν τω σχετικώ κεφαλαίω κατ’ άρθρον ήτοι εις
δραχμάς 3.445 εν όλω. Διαφωνούντος του Ν. Δημητρακοπούλου προτείνοντος την
απάλειψιν της εν άρθρο 1200 κεφαλαίω τούτου αναγραφομένης πιστώσεως εκ
δραχμών 660 δι’ αποζημίωσιν γραμματιδίου Γ’ τάξεως εν Γουνίτση καθόσον το
κονδύλιον τούτο μένει αδιάθετον ως εκ της μη λειτουργίας του
γραμματοσχολείου τούτου ένεκεν ελλείψεως κατοίκων εν τω χωρίω Γούνιτσα, δεν
εννοεί λέγει, τον λόγον της αναγραφής του εξόδου τούτου αφού η πίστωσις
μένει αδιάθετος,
Μετά το 1881 η Γούνιτσα ήταν πολύ κοντά στη μεθοριακή γραμμή. Με την
εισβολή των Οθωμανών τον Απρίλιο του 1897, εγκατέλειψαν τρομοκρατημένοι το
χωριό, όπως έκαναν και οι κάτοικοι πολλών άλλων χωριών και αυτής ακόμα της
Λάρισας. Παρ’ όλο που οι Οθωμανοί αποχώρησαν τον Μάιο του 1898, πολλοί
κάτοικοι δεν γύρισαν, ίσως επειδή το χωριό υπέστη πολλές καταστροφές και
ακόμη, από τον συνεχιζόμενο φόβο των Οθωμανών οι οποίοι εγκαταστάθηκαν πλέον
δίπλα στο χωριό, αφού τα νέα σύνορα είχαν έρθει στη Γούνιτσα. Η κατάσταση
αυτή διαρκούσε μέχρι το 1905 όπως προκύπτει από το πρακτικό του Δήμου
Λάρισας στο οποίο προτείνεται από έναν σύμβουλο, τον Ν. Δημητρακόπουλο, να
διαγραφεί η πίστωση 660 δραχμών για το γραμματοσχολείο της Γούνιτσας αφού το
γραμματοσχολείο δεν λειτουργεί λόγω ελλείψεως κατοίκων και η πίστωση μένει
αδιάθετη.
Έτος 1905
Ετοιμασίες του πρίγκιπα Ανδρέα και της ακολουθίας του για
κυνήγι στο δάσος της Γούνιτσας.
Εφημερίδα "Σκριπ" 5 Νοεμβρίου 1905.
Έτος 1905
Το κυνήγι δεν
πραγματοποιήθηκε λόγω κακών καιρικών συνθηκών. Όμως, μετά από μερικές μέρες,
ο πρίγκιπας με την
ακολουθία του επισκέφθηκε την Γούνιτσα και φιλοξενήθηκε από τον γαιοκτήμονα
του χωριού Ευστάθιο Ιατρίδη. Επέστρεψαν δε στη Λάρισα κατενθουσιασμένοι από
τα μαγευτικά τοπία και τον υπέροχο καιρό. Εφημερίδα "Σκριπ" 14 Νοεμβρίου
1905 (η ανταπόκριση της είδησης έγινε στις 10 Νοεμβρίου).
Εκείνη την ημέρα πάρθηκε μάλλον
και η φωτογραφία της ακολουθίας του πρίγκιπα στο καράβι ιδιοκτησίας του Ιατρίδη, η οποία
κυκλοφόρησε και σαν καρτ-ποσταλ. Ο Ιατρίδης ήταν γνωστός του πρίγκιπα και
αυτό συμπεραίνεται και από την επίσκεψη της πριγκίπισσας Αμαλίας στο
Αρσάκειο της Λάρισας, η οποία έγινε με την συνοδεία της κυρίας Ιατρίδη.
Το πορθμείο της Γούνιτσας σε επιστολικό δελτάριο του 1910
(από το βιβλίο, Επιστολικά Δελτάρια, 1900-1960, τ.
Γ΄, της συλλογής Γ. και Λ. Γουργιώτη, Αθήνα 2007, 38, αρ. 25).
Έτος 1906
Στις 18 Μαΐου 1906 η εφημερίδα Μικρά δημοσιεύει την παράδοση
της γέφυρας Γουνίτσης.
Έτος 1907
Πνιγμός Τούρκων στρατιωτών στον Πηνειό, στην προσπάθειά
τους να περάσουν το πλημμυρισμένο ποτάμι με βάρκα.
Εφημερίδα "Εμπρός" 31 Ιανουαρίου 1907.
Έτος 1909
Εξόντωση της συμμορίας Κλεφτογιάννη, η οποία πιάστηκε στον
ύπνο στο δάσος της Γούνιτσας.
Εφημερίδα "Εμπρός" 9 Ιουνίου 1909.
Έτος 1911
Παράδοση νεκρού Τούρκου στρατιώτη. Εφημερίδα "Σκριπ" 11
Μαρτίου 1911.
Έτος 1911
Ανατίναξη του τουρκικού στρατιωτικού σταθμού Γούνιτσας,
από Τούρκους επαναστάτες.
Εφημερίδα "Σκριπ" 13 Απριλίου 1911.
Έτος 1911
Επιθεώρηση των μεθοριακών σταθμών από τον στρατηγό Εντού.
Εφημερίδα "Σκριπ" 26 Απριλίου 1911.
Έτος 1912
Η
ΕΛΛΑΔΑ ΚΥΡΗΤΤΕΙ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ
ΤΟΥΡΚΙΑ
Στις 5 Οκτωβρίου 1912 η Ελλάδα κήρυξε τον πόλεμο στην Τουρκία, για την
απελευθέρωση των υπόλοιπων περιοχών της χώρας, οι οποίες παρέμειναν ακόμη υπό τον οθωμανικό
ζυγό.
Το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ, στο οποίο
δημοσιεύεται και μία φωτογραφία της τουρκικής γέφυρας της Γούνιτσας,
την 5
Οκτωβρίου 1912.
Η φωτογραφία της γέφυρας
στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ, την
5 Οκτωβρίου
1912.
Στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας "ΕΜΠΡΟΣ", το οποίο αναφέρεται στα γεγονότα
της πρώτης ημέρας του πολέμου, δημοσιεύεται μία φωτογραφία της τουρκικής γέφυρας
της Γούνιτσας με τον τίτλο: «Η
γέφυρα της Γουνίτσης επί του Πηνειού, την οποίαν απεπειράθησαν προχθές να
καταστρέψουν οι Τούρκοι φεύγοντες εκ των συνόρων». Η Θεσσαλία, εκτός
από τις περιοχές της Ελασσόνας και της Δεσκάτης, είχε ελευθερωθεί το 1881,
οπότε
απελευθερώθηκε και το χωριό μας.
Με τη χάραξη
Χάρτης με την μεθοριακή
γραμμή του 1881 και του 1897
των συνόρων του 1881, η
μεθοριακή γραμμή
περνούσε βορείως του Πηνειού, αλλά υπήρχαν για τους Τούρκους 4 αμφισβητούμενα σημεία:
Κριτήρι, Νεζερός
(Καλλιπεύκη),
Γούνιτσα και Καραλή Δερβένι (Κάτω Αιγάνη).
Σχετικά με τη Γούνιτσα, φαίνεται ότι οι Τούρκοι επεδίωκαν την κατοχή εδάφους
νοτίως του Πηνειού. Κατά τον ατυχή πόλεμο του 1897, οι
Τούρκοι έφτασαν μέχρι τον Δομοκό και μετά την επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων
επέστρεψαν στα σύνορα του 1881, αλλά απέσπασαν τα αμφισβητούμενα σημεία
μεταξύ των οποίων και αυτό της Γούνιτσας (η χρωματισμένη περιοχή
στον χάρτη). Έτσι
πέτυχαν τον στόχο τους, ο οποίος ήταν η απόκτηση πρόσβασης στην
νότια πλευρά του Πηνειού και αμέσως μετά τη χάραξη των
συνόρων κατασκεύασαν τη εν λόγω γέφυρα, η οποία ονομάζεται τουρκική, διότι κατασκευάστηκε από τους Τούρκους σε
"τουρκικό" έδαφος. Η κατασκευή της άρχισε το 1901 και τελείωσε το 1906.
(βλέπε: κατασκευή της γέφυρας και
παράδοση
γέφυρας). Μετά τη μερική τροποποίηση της
ελληνοτουρκικής μεθορίου το 1897, Η Γούνιτσα, ως παραμεθόριος, απέκτησε
στρατηγική σημασία. Τότε κατασκευάστηκαν και τα κοντινά στο χωριό μας φυλάκια,
ένα πάνω στο βουνό Πάτωμα
(τουρκικό), ο μεθοριακός σταθμός Λούτζια
(ελληνικός), ο
οποίος πήρε το όνομα από την παραπλήσια πηγή, καθώς και
οι υπόγειες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο ύψωμα (πρόχωμα) Βασιλιάς (ελληνικό).
Το τουρκικό φυλάκιο στο
Πάτωμα |
Ο ελληνικός μεθοριακός
Σταθμός Λούτζια |
Η είσοδος των ελληνικών υπόγειων στρατιωτικών εγκαταστάσεων
στο ύψωμα (πρόχωμα) Βασιλιάς
Έτος 1928
Κατάλογος ληστών στον οποίον εμφανίζεται και ο καταγόμενος
από την Γούνιτσα, Αθανάσιος Καραμούτης.
Εφημερίδα "Εμπρος" 24 Σεπτεμβρίου 1928.
Έτος 1957
Η μετονομασία της Γούνιτσας σε Αμυγδαλέα. Φ.Ε.Κ. 24
Ιανουαρίου 1957. (Εφημερίδα της Κυβερνήσεως).
Η ΔΙΗΚΗΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΓΟΥΝΙΤΣΑΣ
1881 Μετά την
απελευθέρωση της Θεσσαλίας το έτος 1881, η Γούνιτσα εντάσσεται στον Δήμο Λάρισας.
31/08/1912 Ο οικισμός Γούνιτσα προσαρτάται στην Κοινότητα Καϊσλάρ ή
Μπαϊσλάρ
10/10/1913 Ο οικισμός Γούνιτσα αποσπάται από
την Κοινότητα Καϊσλάρ ή Μπαϊσλάρ και προσαρτάται στην
Κοινότητα Τουρσουνλάρ.
10/08/1929 Σύσταση
της Κοινότητας Γουνίτσης με την απόσπαση του οικισμού Γούνιτσα από την
Κοινότητα
Θωμαΐου και τον
ορισμό του ως έδρα της Κοινότητας.
07/04/1951 Αναγνώριση του οικισμού Συνοικισμός Προσφύγων και
προσάρτηση του στην Κοινότητα Γουνίτσης.
24/01/1957 Ο
οικισμός Γούνιτσα της Κοινότητας μετονομάζεται σε Αμυγδαλέα
24/01/1957 Η Κοινότητα Γουνίτσης μετονομάζεται σε Κοινότητα
Αμυγδαλέας
04/12/1997 Η Κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο
Κοιλάδας.
01.01.2011 Εντάσσεται και πάλι στον Δήμο Λάρισας.
|